Sau khi đồng minh Afghanistan gục ngã chóng vánh trước đà tiến công của lực lượng Taliban, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 15/8 kêu gọi người kế nhiệm Joe Biden từ chức.
Trong tuyên bố hôm 15/8, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng ông Biden phải chịu trách nhiệm về những gì xảy ra tại Afghanistan, sự bùng phát Covid-19 mạnh mẽ trở lại ở Mỹ, thảm họa biên giới Mỹ – Mexico, vị thế độc lập năng lượng của Mỹ không còn, và nền kinh tế Mỹ bị đình trệ.
“Đã đến lúc Joe Biden phải từ chức trong nỗi ô nhục vì những gì ông ta đã đang cho phép xảy ra với Afghanistan, cùng với sự bùng phát mạnh mẽ Covid-19, thảm họa Biên giới, độc lập năng lượng bị phá hủy, và nền kinh tế của chúng ta bị đình trệ. Không nên coi việc từ chức đó là điều gì to tát, bởi vì ông ta đã được bầu bất hợp pháp ngay từ đầu rồi!”, ông Trump phát biểu trong một tuyên bố khác ngày 15/8.
“Những gì ông Joe Biden đã làm với Afghanistan là một huyền thoại. Đây sẽ trở thành một trong những thất bại vĩ đại nhất trong lịch sử nước Mỹ!”, ông Trump tuyên bố.
Dưới thời Tổng thống Trump, Mỹ có một thỏa thuận với Taliban ở Doha, Qatar vào năm 2020. Theo đó, Mỹ sẽ rút hết quân tại Afghanistan vào tháng 5 năm nay, để đổi lấy các đảm bảo khác về mặt an ninh từ nhóm chiến binh.
Đến khi Tổng thống Biden nắm quyền vào đầu năm nay, ông đẩy lùi thời hạn rút quân.
Ông Trump đã nhiều lần chỉ trích ông Biden về động thái này, khẳng định đó sẽ trở thành “một sự rút lui khác biệt và thành công hơn nhiều” nếu ông vẫn là tổng thống.
Taliban đã nhanh chóng tái chiếm Afghanistan. Lực lượng này đã giành quyền kiểm soát Kabul vào hôm 15/8, hai tuần trước thời hạn 31/8 do ông Biden đề ra nhằm hoàn tất việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan sau gần 20 năm bám trụ.
Sự sụp đổ nhanh chóng của các lực lượng quốc gia và chính phủ Afghanistan đã gây ra một cú sốc cho Tổng thống Biden và các thành viên cấp cao trong chính quyền của ông, những người chỉ tháng trước tin rằng có thể mất vài tháng trước khi chính phủ dân sự ở Kabul sụp đổ – một khoảng thời gian sau khi quân đội Mỹ rời đi trước lúc toàn bộ hậu quả của việc rút lui bị phơi bày.
Hồi đầu tháng 7, ông Biden thông báo quân đội nước này sẽ rút hoàn toàn khỏi Afghanistan vào cuối tháng 8 tới, sớm hơn thời hạn ấn định trước đó là ngày 11/9.
Tuy nhiên, khi thời hạn đó chưa tới, Taliban đã tuyên bố chiến thắng sau khi giành kiểm soát hầu hết lãnh thổ Afghanistan.
Quân đội của Afghanistan tan rã. Taliban kiểm soát thủ đô Kabul và tiếp quản những gì còn lại của chính quyền Tổng thống Ashraf Ghani. Đây có lẽ là các kịch bản Washington lường trước khi quyết định rút quân.
Nhưng điều khiến Mỹ cùng các đồng minh ngỡ ngàng và không kịp trở tay là việc Taliban tiến vào thủ đô Kabul hôm 15/8, buộc Tổng thống Ghani phải rời khỏi đất nước.
Tổng thống Afghanistan sau khi rời khỏi đất nước đã có thông điệp đầu tiên xác nhận chiến thắng của phe Taliban. Dự kiến quá trình chuyển giao quyền lực sẽ diễn ra trong hoà bình.
“Phe Taliban đã giành chiến thắng bằng gươm và súng của họ và bây giờ sẽ là người chịu trách nhiệm chăm lo cho danh dự, tài sản và sinh mạng của người dân Afghanistan. Họ đang đứng trước thách thức lịch sử, hoặc là họ sẽ rạng danh Afghanistan hoặc họ sẽ ưu tiên cho những mục tiêu khác”, ông Ghani tuyên bố.
Ông cũng cho biết việc ông rời khỏi Afghanistan trước đó cùng ngày là để tránh xảy ra thêm bạo lực, nhất là ở thủ đô Kabul – địa phương cuối cùng còn nằm trong tầm kiểm soát của phe chính phủ.
Lúc này chưa rõ nơi ở hiện tại ở của nhà lãnh đạo này, song truyền thông Afghanistan cho rằng có thể ông Ghani đã bay tới nước láng giềng Tajikistan.
Giavang.net