Tại hội nghị về Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) ở New York (Mỹ) vào ngày 1/8, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cảnh báo rằng thế giới đang đối diện “mối nguy hạt nhân chưa từng thấy kể từ cao trào Chiến tranh lạnh”.
Ông Guterres cảnh báo rằng một sai lầm có thể dẫn đến thảm họa hủy diệt hạt nhân, trong khi Mỹ, Anh và Pháp kêu gọi Nga dừng “lời lẽ và hành vi hạt nhân nguy hiểm”.
Đề cập chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên và khu vực Trung Đông, ông Guterres lo sợ các cuộc khủng hoảng “liên quan hạt nhân” có thể leo thang.
“Giờ đây, nhân loại chỉ còn cách sự hủy diệt hạt nhân một sự hiểu nhầm, một tính toán sai lầm”, ông Guterres nói.
“Chúng ta cực kỳ may mắn cho đến lúc này. Nhưng may mắn không phải là chiến lược hay lá chắn ngăn căng thẳng địa chính trị leo thang thành xung đột hạt nhân”, ông bổ sung, kêu gọi các quốc gia “đưa nhân loại theo lộ trình mới hướng đến một thế giới không vũ khí hạt nhân”.
Ông cho biết: “Hiện có gần 13.000 vũ khí hạt nhân cất giữ trong các kho vũ khí trên khắp thế giới, ở thời điểm mà nguy cơ phổ biến vũ khí gia tăng, các hàng rào ngăn chặn nguy cơ leo thang xung đột đang suy yếu”.
Theo ông, cố gắng giảm nguy cơ bùng nổ chiến tranh là chưa đủ bởi vì hủy bỏ vũ khí hạt nhân là cách duy nhất đảm bảo rằng chúng sẽ không bao giờ được sử dụng.
Hồi tháng 1, các thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, gồm Mỹ, Trung Quốc, Nga, Anh và Pháp, đã cam kết ngăn chặn sự phổ biến vũ khí hạt nhân.
Đến ngày 1/8, Mỹ, Anh và Pháp tái khẳng định cam kết trong một thông cáo chung, cho rằng “chiến tranh hạt nhân không bao giờ đem lại chiến thắng và không bao giờ nên tiến hành”.
Theo ông Guterres, hội nghị đánh giá NPT là “cơ hội để củng cố và điều chỉnh hiệp ước phù hợp với một thế giới đang lo lắng”. Loại bỏ vũ khí hạt nhân là cách duy nhất đảm bảo chúng không bao giờ được sử dụng. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc dự kiến thăm Hiroshima, Nhật Bản, vào dịp kỷ niệm thành phố này bị Mỹ ném bom nguyên tử ngày 6/8/1945.
NPT là một trong những văn kiện pháp lý quốc tế cơ bản của cơ chế không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu, được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua ngày 12/6/1968. Đến nay, khoảng 190 quốc gia trên thế giới, trong đó có cả những nước sở hữu hoặc không sở hữu vũ khí hạt nhân, tham gia NPT. Đây là hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân được nhiều nước thông qua nhất trên thế giới.
Giavang.net