(GVNET) – Ngày 31/1, Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh áp thuế quan đối với các đối tác thương mại lớn của Mỹ, có hiệu lực từ ngày 1/2. Theo đó, Mexico và Canada sẽ chịu mức thuế 25%, trong khi Trung Quốc đối mặt với mức thuế 10% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ.
Tác động đối với kinh tế mỹ và toàn cầu
Các chuyên gia kinh tế lo ngại rằng động thái này có thể làm gia tăng lạm phát vào thời điểm áp lực giá cả đang có dấu hiệu giảm. Các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cho biết họ đang theo dõi sát sao ảnh hưởng của chính sách tài khóa này đến nền kinh tế.
Bà Michelle Bowman, Thống đốc Fed, nhận định: “Chúng ta cần hiểu rõ hơn về các chính sách thuế quan này và cách chúng sẽ được thực thi. Điều quan trọng là đánh giá phản ứng của nền kinh tế Mỹ”.
Tổng thống Trump thừa nhận rằng thuế quan có thể khiến người tiêu dùng Mỹ chịu chi phí cao hơn và gây ra gián đoạn kinh tế trong ngắn hạn. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh đây là biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia. Khi được hỏi liệu có cơ hội trì hoãn thuế quan hay không, ông trả lời dứt khoát: “Không. Không phải lúc này”.
Những động thái tiếp theo của chính quyền Trump
Ngoài các mức thuế hiện tại, Tổng thống Trump cho biết chính quyền của ông đang xem xét áp thuế đối với hàng hóa châu Âu, cũng như các mặt hàng quan trọng khác như thép, nhôm, đồng, dược phẩm và chất bán dẫn. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ áp thuế với thép và nhôm ngay lập tức, và sau đó là đồng. Đồng sẽ mất nhiều thời gian hơn một chút”.
Giới đầu tư vẫn chưa thể nắm bắt đầy đủ chiến lược thuế quan của ông Trump, nhưng thị trường tài chính đã có phản ứng ngay sau thông báo. Trước đó, khi Mỹ áp thuế trừng phạt đối với Trung Quốc vào năm 2018 và 2019, phải mất hai đến ba tuần để Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) bắt đầu thu thuế do cần thời gian cập nhật hệ thống và thông báo đến các bên liên quan.
Các nhà kinh tế cảnh báo thuế quan sẽ khiến chi phí hàng nhập khẩu gia tăng, đặc biệt là nhôm và gỗ từ Canada, trái cây, rau củ, bia, đồ điện tử từ Mexico, cũng như xe cơ giới từ cả hai nước.
Phản ứng quốc tế trước quyết định của Mỹ
Ngay sau tuyên bố áp thuế, các đối tác thương mại của Mỹ lập tức có phản ứng mạnh mẽ.
- Canada: Thủ tướng Justin Trudeau tuyên bố nước này sẽ có biện pháp đối phó mạnh mẽ, đồng thời cảnh báo người dân Canada có thể sẽ phải đối mặt với những khó khăn trong thời gian tới.
- Mexico: Tổng thống Claudia Sheinbaum bày tỏ mong muốn tiếp tục đối thoại nhưng khẳng định sẽ bảo vệ lợi ích của đất nước.
- Trung Quốc: Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington phản ứng thận trọng nhưng nhấn mạnh rằng nước này “kiên quyết phản đối” thuế quan mới của Mỹ. Một phát ngôn viên tuyên bố: “Không có bên nào chiến thắng trong một cuộc chiến thương mại. Việc leo thang thuế quan không phục vụ lợi ích của cả hai bên cũng như của thế giới”.
Viện Kinh tế Quốc tế Peterson dự báo nếu Mỹ và Trung Quốc tiếp tục áp thuế trả đũa lẫn nhau, GDP của Mỹ có thể giảm 55 tỷ USD trong bốn năm tới, trong khi Trung Quốc có thể thiệt hại tới 128 tỷ USD.
Mỹ đang đẩy thế giới vào một cuộc chiến thương mại mới?
Việc Tổng thống Trump áp đặt thuế quan mới được xem là một phần trong chính sách “Nước Mỹ trên hết”, nhưng nó cũng có thể gây ra làn sóng trả đũa mạnh mẽ từ các đối tác thương mại lớn của Mỹ. Điều này có nguy cơ làm gián đoạn hơn 2.100 tỷ USD thương mại song phương hàng năm giữa Mỹ với Canada, Mexico và Trung Quốc.
Các doanh nghiệp Mỹ và chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng chính sách thuế quan của ông Trump có thể dẫn đến việc tăng giá hàng hóa trong nước, khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ chịu thiệt hại trước tiên. Matthew Holmes, Giám đốc chính sách công tại Phòng Thương mại Canada, nhận định: “Thuế quan của Tổng thống Trump sẽ đánh thuế nước Mỹ trước tiên… Chúng sẽ làm tăng giá tại các trạm xăng, cửa hàng tạp hóa và trên toàn bộ nền kinh tế, gây tổn hại trực tiếp đến doanh nghiệp và người tiêu dùng”.
Với động thái này, thế giới đang theo dõi chặt chẽ cách các đối tác thương mại của Mỹ phản ứng và liệu các cuộc đàm phán có thể giúp ngăn chặn một cuộc chiến thương mại toàn diện hay không.
Tổng hợp