Tuyên bố về việc chấm dứt hiệp ước hạn chế vũ khí hạt nhân với Mỹ được Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra trong bài phát biểu quan trọng trước Quốc hội và các lãnh đạo quân đội Nga ngày 21/2.
Trong bài phát biểu, cho rằng “chiến dịch quân sự đặc biệt” là việc làm đúng đắn, ông Putin cũng tố cáo Mỹ và phương Tây là bên khởi động cuộc chiến, và người Nga phải dùng vũ lực để chấm dứt cuộc chiến.
“Hôm nay, tôi buộc phải thông báo rằng Nga đang tạm ngừng tham gia hiệp ước New START. Tôi nhắc lại, không rút khỏi hiệp ước, mà chỉ đơn thuần là ngừng tham gia”, TASS dẫn lời Tổng thống Vladimir Putin.
Theo đài RT, giải thích về quyết định trên, Tổng thống Vladimir Putin cho biết hiệp ước New START mới ban đầu được công bố “khi Nga và Mỹ không coi nhau là đối thủ”.
Theo Reuters, hiệp ước New START được ký kết tại Praha vào năm 2010, có hiệu lực vào năm sau đó và được gia hạn thêm 5 năm vào năm 2021, ngay sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden nhậm chức.
Hiệp ước giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược mà Mỹ và Nga có thể triển khai, cũng như việc triển khai các tên lửa từ tàu ngầm và đất liền.
Dưới giới hạn của New START, Mỹ và Nga mỗi bên chỉ có thể triển khai 1.550 đầu đạn hạt nhân trong tên lửa đạn đạo liên lục địa, tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom.
Điều này đồng nghĩa New START đóng vai trò hạn chế mối đe dọa hạt nhân.
Theo các chuyên gia, Nga có kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới với gần 6.000 đầu đạn. Nga và Mỹ nắm giữ khoảng 90% đầu đạn hạt nhân của thế giới.
Ngay sau khi Tổng thống Vladimir Putin công bố quyết định về việc Nga chấm dứt hiệp ước hạt nhân với Mỹ, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg lên tiếng kêu gọi Moskva suy nghĩ lại.
Nhiều thành viên trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho Ukraine. Nhưng nhiều ý kiến lo ngại Nga sẽ dùng vũ khí hạt nhân. Điều này sẽ khiến “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga tại Ukraine trở thành thảm kịch.
Hôm 21/2, Tổng thư ký NATO Stoltenberg có cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba. Sự kiện này trùng khớp với thời gian Tổng thống Nga tuyên bố đình chỉ hiệp ước hạt nhân với Mỹ.
Ngay sau tuyên bố của ông Putin, lãnh đạo NATO nêu quan điểm về việc này. Ông Stoltenberg cho biết “rất tiếc” với quyết định của Nga, và hy vọng Nga cân nhắc.
“Tôi lấy làm tiếc với quyết định của Nga về việc đình chỉ chương trình New START”, Reuters dẫn lời ông Stoltenberg.
Trong cuộc xung đột tại Ukraine, nhiều người đã lo ngại xung đột có thể mở rộng về quy mô và cả khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân.
Hãng tin Reuters cho rằng phát biểu của Tổng thống Putin là “một lời đe dọa hạt nhân” dành cho phương Tây về tình hình Ukraine.
Trong phát biểu ấy của mình, ông Putin cáo buộc Mỹ đã nghĩ về chuyện tái khởi động các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Đây là lý do Nga phải thử nghiệm vũ khí nếu cần thiết.
Tổng thống Nga nhấn mạnh Moskva chỉ thử nghiệm hạt nhân nếu Mỹ hành động trước.
Ông nói: “Dĩ nhiên, chúng tôi sẽ không làm điều này trước. Nhưng nếu Mỹ triển khai thử nghiệm thì chúng tôi sẽ làm. Đừng ai ảo tưởng rằng sự cân bằng chiến lược toàn cầu có thể bị hủy hoại”.
Trong phản ứng sau đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chỉ trích quyết định của Nga. Ông cho rằng đây là hành động “vô trách nhiệm”, và khẳng định Mỹ sẽ quan sát kỹ lưỡng xem Nga sẽ làm gì.
“Tuyên bố của Nga rằng họ chấm dứt tham gia (New START) là điều đáng tiếc và vô trách nhiệm. Chúng tôi sẽ quan sát kỹ lưỡng xem Nga thực sự sẽ làm gì. Chúng tôi dĩ nhiên sẽ đảm bảo trong bất kỳ tình huống nào, chúng tôi cũng sẽ duy trì tư thế phù hợp vì an ninh cho đất nước mình và các đồng minh”, ông Blinken nói ngày 21/2.
Giavang.net