Mặc dù Cục Dự trữ Liên bang có thể không tăng lãi suất trong nhiều năm tới, nhưng ngày càng có nhiều kỳ vọng rằng Fed có thể sớm điều chỉnh chính sách để giải quyết một số bất ổn gần đây trên thị trường trái phiếu.
Các động thái này có thể xảy ra ngay sau cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang ngày 16-17 tháng 3 sắp tới, theo các nhà đầu tư và nhà kinh tế, những người đang theo dõi chặt chẽ các biến động gần đây và hy vọng ngân hàng trung ương sẽ ra tay giải quyết một số bất ổn đã xảy ra.
Một động thái có thể xảy ra là lần thứ ba Fed sử dụng công cụ Operation Twist – Công cụ hoán đổi thời hạn trái phiếu, mà Fed đã thực hiện lần cuối cách đây gần một thập kỷ trong giai đoạn thị trường xáo trộn vào khoảng thời gian diễn ra cuộc khủng hoảng nợ châu Âu. Người ta có thể dự đoán Fed sẽ tăng lãi suất trả cho các khoản dự trữ để giải quyết các vấn đề trên thị trường tiền tệ, mặc dù vậy Fed cũng có thể điều chỉnh lãi suất đối với hoạt động thỏa thuận mua lại qua đêm (overnight repo) trên thị trường trái phiếu.
Cơ chế của Operation Twist iên quan đến việc bán các giấy tờ có giá thời hạn ngắn của chính phủ và mua cùng một lượng USD trong các trái phiếu có thời hạn dài hơn. Mục tiêu là tăng lợi suất ngắn hạn và giảm lợi suất đối với trái phiếu dài hạn, do đó làm phẳng đường cong lợi suất.
Fed đã chạy chương trình trong năm 2011 và năm 1961; một người tham gia thị trường quen thuộc với hoạt động của Fed cho biết các quan chức ngân hàng trung ương đã liên hệ với các nhà đầu tư lớn trên thị trường để đánh giá nhu cầu can thiệp.
Quy định chính sách hoàn hảo
Lợi suất trái phiếu dài hạn đã tăng trong hai tuần qua lên mức chưa từng thấy kể từ trước đại dịch Covid-19. Mặc dù chúng vẫn ở mức thấp trong lịch sử, nhưng các thị trường đã lo ngại về tốc độ tăng. Thị trường trái phiếu hôm thứ Hai sôi động với lợi suất ở giữa đường cong giảm nhẹ.
Việc thực hiện kế hoạch này có thể giúp xoa dịu một số cảm giác lo lắng đi kèm với một đợt bùng nổ gần đây về lợi suất trái phiếu kỳ hạn 5 năm trở lên trên đường cong lợi suất. Operation Twist là một công cụ hoán đổi thời hạn trái phiếu và việc mua và bán với quy mô bằng nhau có nghĩa là bảng cân đối kế toán 7.5 nghìn tỷ USD vốn đã cồng kềnh của Fed sẽ không phải mở rộng thêm nữa.
Mark Cabana, chiến lược gia lãi suất tại Bank of America Global Research, cho biết: “Fed đồng thời mất quyền kiểm soát cả đường cong lợi suất kỳ ngắn và dài vì những lý do khác nhau”. Theo quan điểm của chúng tôi, “Operation Twist, việc bán đồng thời Trái phiếu kho bạc kỳ ngắn của Hoa Kỳ và mua trái phiếu có kỳ hạn dài hơn, là chính sách hoàn hảo cho Fed”.
Cabana cho biết động thái này “giết chết ba con chim bằng một viên đá.” Cụ thể, nó làm tăng lợi suất thời hạn ngắn, mang lại sự ổn định về kỳ hạn dài và không mở rộng bảng cân đối kế toán và do đó yêu cầu các ngân hàng phải nắm giữ nhiều vốn hơn.
“Chúng tôi tin rằng không có lựa chọn bảng cân đối kế toán nào khác của Fed có thể giải quyết từng vấn đề này một cách hiệu quả,” ông viết. “Rõ ràng là Fed sẽ xoay sở để giải quyết các vấn đề hoạt động của thị trường, không phải các vấn đề kinh tế”.
Thật vậy, Fed đang đón nhận một số áp lực tăng lên đối với lợi suất vì nó phản ánh một nền kinh tế đang phát triển và kỳ vọng lạm phát gia tăng đối với mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương.
Tuy nhiên, xu hướng này cho thấy một số vấn đề đối với Fed mà phiên đấu thầu trái phiếu kỳ hạn 7 năm kém hiệu quả vào tuần trước đã giúp chứng minh. Fed cần các cuộc đấu giá trái phiếu diễn ra tốt đẹp vì nguồn cung đang tăng lên do chính phủ liên bang đang điều hành với dự kiến sẽ thâm hụt ít nhất 2.3 nghìn tỷ USD trong năm nay.
Các nhà đầu tư có xu hướng tránh xa các trái phiếu có thời hạn dài trong thời gian lạm phát vì lãi suất của chúng không thể theo kịp và khiến người nắm giữ trái phiếu mất tiền. Đó là lý do tại sao Cabana kỳ vọng Fed sẽ bán 80 tỷ USD tín phiếu kho bạc mỗi tháng và sử dụng nó để mua trái phiếu có thời hạn 4 năm rưỡi.
Các thành viên FOMC tại cuộc họp tháng 11 đã thảo luận về kỳ vọng của thị trường rằng ngân hàng trung ương sẽ bắt đầu kéo dài thời gian mua tài sản trung bình của mình. Các thành viên đã tán thành việc “xem xét cẩn thận liên tục” về thành phần trái phiếu nắm giữ.
“Các bên tham gia lưu ý rằng Ủy ban có thể cung cấp thêm hỗ trợ, nếu thích hợp, bằng cách tăng tốc độ mua hoặc bằng cách chuyển các khoản mua của Trái phiếu Kho bạc sang những khoản có thời gian đáo hạn dài hơn mà không cần tăng quy mô mua”, biên bản từ cuộc họp đó nêu rõ.
Tăng tỷ lệ dự trữ và repo
Có những vấn đề khác trên thị trường và đó là lý do tại sao các hành động của Fed có thể không chỉ giới hạn trong Operation Twist.
Một động thái khác mà nó có thể làm là tăng lãi suất đối với tỷ lệ dự trữ vượt mức từ 0.1% lên 0.15%. Mặc dù về cơ bản không có dự trữ dư thừa hiện tại do Fed giảm lãi suất xuống mức tối thiểu trong cuộc khủng hoảng Covid-19, IOER đóng vai trò như một rào cản đối với một số lợi suất ngắn hạn, điều này quan trọng đối với các quỹ thị trường tiền tệ đã phải mua tín phiếu với lợi suất thực âm.
“Về cơ bản, Fed phải đặt một mức sàn lãi suất cao hơn để giữ cho những thứ cần lợi nhuận dương tồn tại,” chuyên gia về Fed Christopher Whalen, người đứng đầu Whalen Global Advisory, cho biết.
Mặc dù nói rằng hiểu động thái IOER, Whalen cho biết ông hoài nghi về mức độ thành công của Fed với việc triển khai Twist.
“Bất kể họ có thiện chí đến đâu, những nỗ lực của họ để thiết kế mọi thứ đang dần làm suy yếu hệ thống,” ông nói. “Chỉ cần một hoặc hai phiên đấu giá thất bại nữa và chúng ta sẽ gặp khó khăn.”
Tuy nhiên, Cabana kỳ vọng Fed sẽ bắt đầu báo hiệu các động thái bổ sung ngay sau tuần này. Chủ tịch Jerome Powell sẽ có bài phát biểu hôm thứ Năm trong một sự kiện của Wall Street Journal và một loạt các quan chức Fed khác cũng sẵn sàng chia sẻ quan điểm của họ trong tuần này.
Joseph Brusuelas, nhà kinh tế trưởng tại RSM, cho biết các thị trường đang lo lắng, và có khả năng sẽ hoan nghênh các động thái của Fed.
Ngoài việc thực hiện Twist và điều chỉnh trên IOER, Brusuelas cho rằng Fed cũng sẽ tăng lãi suất mà họ trả cho các hoạt động repo qua đêm từ 0 điểm cơ bản lên 5 điểm.
Brusuelas cho biết các thị trường dự kiến lãi suất sẽ tăng trong năm nay, “điều chúng tôi không mong đợi là phản ứng thái quá của thị trường trái phiếu. Điều đó rõ ràng đã thu hút được sự chú ý của Fed”.
Ông nói thêm: “Thị trường sẽ hoan nghênh việc nâng IOER cũng như bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Fed có ý định kiềm chế đường cong lợi suất xuống để giữ cho nền kinh tế đi đúng hướng.
Theo CNBC