(GVNET) Các quốc gia ở khu vực châu Phi hạ Sahara đang bước vào một cuộc đua tích trữ vàng, với mục tiêu bảo vệ dự trữ quốc gia trước biến động kinh tế toàn cầu và bất ổn địa chính trị. Tuy nhiên, theo Fitch Group, chiến lược này đi kèm nhiều nguy cơ tài chính nghiêm trọng.
📈 Bùng nổ xu hướng mua vàng nội địa
Theo China Daily, nhiều quốc gia châu Phi đang triển khai chương trình mua vàng nội địa, tận dụng nguồn tài nguyên phong phú trong nước thay vì phụ thuộc vào thị trường quốc tế.
- Ghana đi đầu trong xu hướng này khi cho ra mắt Chương trình mua vàng trong nước.
- Theo số liệu từ BMI (thuộc Fitch Group), từ Q2/2022 đến Q1/2025, dự trữ vàng của Ghana đã tăng vọt 255%, từ 8,7 tấn lên hơn 31 tấn.
- Đầu năm nay, Ghana đã ký thỏa thuận với 9 công ty khai thác mỏ, cho phép mua trực tiếp 20% sản lượng vàng với mức giá chiết khấu 1% so với giá chuẩn LBMA.
💰 Tác động tích cực đến tiền tệ và cán cân thương mại
Sự tăng trưởng mạnh mẽ của dự trữ vàng đang hỗ trợ đồng Cedi của Ghana trở thành một trong những đồng tiền mạnh nhất thế giới so với USD trong thời gian qua.
“Giá vàng tăng đã giúp đồng Cedi tăng giá mạnh mẽ, đồng thời nâng cao uy tín chính sách tiền tệ quốc gia.”
— Orson Gard, chuyên gia phân tích cấp cao tại BMI
Không chỉ Ghana, một loạt quốc gia châu Phi đang hành động tương tự:
| Quốc gia | Chiến lược vàng nổi bật |
|---|---|
| Tanzania | Thanh toán bằng nội tệ theo giá công bố hàng ngày. |
| Nigeria | Áp dụng luật tăng quyền cho ngân hàng trung ương mua vàng. |
| Namibia & Rwanda | Bắt đầu đa dạng hóa dự trữ qua vàng. |
| Kenya & Uganda | Thảo luận công khai về chính sách mua vàng nội địa. |
🏭 Quốc hữu hóa và tiền tệ gắn với vàng
Một số quốc gia chọn cách tiếp cận quyết liệt hơn để kiểm soát nguồn lực vàng:
- Burkina Faso quốc hữu hóa các mỏ vàng và thành lập Quỹ Dự trữ Vàng Quốc gia, hướng đến tích lũy ít nhất 5% sản lượng hàng năm.
- Zimbabwe tái phát hành đồng tiền Zimbabwe Gold – loại tiền tệ được bảo chứng bằng vàng, nhằm ổn định nền tài chính trong nước.
⚠️ Rủi ro tiềm ẩn khi giá vàng đảo chiều
Tuy nhiên, Fitch Group cảnh báo rằng các chiến lược tích trữ vàng này không hoàn toàn an toàn.
“Nếu giá vàng đảo chiều, những nước đã đẩy mạnh dự trữ sẽ chịu tổn thất nặng nề, làm suy giảm uy tín ngân hàng trung ương.” — Orson Gard
Các nước như Ghana, Tanzania và Uganda được cho là dễ tổn thương nhất, bởi họ không chỉ dựa vào vàng để dự trữ mà còn phụ thuộc vào xuất khẩu vàng làm nguồn thu ngoại tệ chủ đạo.
Thách thức khác:
Vàng có tính thanh khoản thấp, không dễ dàng chuyển đổi nhanh thành ngoại tệ hoặc chứng khoán ngắn hạn. Đây là lý do vì sao nhiều ngân hàng trung ương vẫn chọn giữ vàng tại các trung tâm tài chính quốc tế.
🔍 Kết luận
Việc tích trữ vàng và quốc hữu hóa tài nguyên là dấu hiệu cho thấy niềm tin ngày càng tăng của châu Phi vào vai trò chiến lược của vàng trong bảo vệ ổn định vĩ mô. Tuy nhiên, các quốc gia này cần tính toán kỹ lưỡng để tránh rơi vào bẫy tài chính nếu thị trường vàng toàn cầu bước vào giai đoạn điều chỉnh dài hạn.
Chu Phương – Chuyên gia Giavang Net
Chu Phương – Thạc sĩ Kinh tế Quốc tế với hơn 12 năm theo dõi thị trường Vàng, Ngoại hối. Với vai trò là chuyên gia phân tích thị trường tại Giavang.net; Chu Phương chia sẻ các thông tin kinh tế, chính trị có tầm ảnh hưởng tới thị trường, phân tích – dự báo triển vọng thị trường cả theo góc độ cơ bản và kĩ thuật
- 📫 Facebook: Phuong Chu – Giavang Net
- 📫 Email: admin@giavang.net
- 📫 Zalo:https://zalo.me/g/hbkfmi008