VIP Chuyên sâu: Vì sao nhà đầu tư thông minh đang tái cân bằng danh mục bằng vàng?

(GVNET) Trong thời kỳ thị trường biến động, vàng nổi bật như một tài sản thanh khoản, đáng tin cậy và kiên cường

Bức tranh mới của danh mục đầu tư: Sự trỗi dậy của tài sản thay thế

Trong thập kỷ qua, tài sản thay thế đã tái định hình cách các nhà đầu tư xây dựng danh mục. Tổng tài sản quản lý (AUM) của tài sản thay thế dự kiến sẽ chạm mốc 30 nghìn tỷ USD vào năm 2029, trong đó riêng vốn cổ phần tư nhân (private equity) được dự báo sẽ tăng gấp đôi, đạt 12 nghìn tỷ USD.

Lý do tài sản thay thế trở nên hấp dẫn nằm ở những yếu tố như:

• Tăng cường đa dạng hóa danh mục
• Tương quan thấp với tài sản truyền thống
• Tối ưu hóa hiệu suất danh mục hiện có

Trong bối cảnh đó, vàng đang trở thành một phần cốt lõi trong chiến lược phân bổ tài sản thay thế, đặc biệt khi so sánh với các chiến lược mới nổi như tín dụng tư nhân (private credit).

Tương quan giữa vàng và các tài sản thay thế

Từ năm 2022, mối tương quan giữa cổ phiếu và trái phiếu truyền thống chuyển sang dương – làm giảm hiệu quả của mô hình danh mục 60/40. Điều này thúc đẩy nhà đầu tư tổ chức tìm đến tài sản thay thế để tăng tính phòng vệ cho danh mục.

Vàng – với vai trò là “hầm trú ẩn an toàn” – duy trì mức tương quan thấp với nhiều tài sản thay thế trong trung và dài hạn. Đặc biệt:

• Quỹ phòng hộ (hedge funds) có xu hướng tăng mức tương quan với vàng khi thời gian đầu tư kéo dài, do tính thanh khoản cao và khả năng điều chỉnh linh hoạt.
• Tín dụng tư nhân và bất động sản niêm yết lại có mức tương quan thấp hơn với vàng, do sự khác biệt về thanh khoản và chu kỳ định giá.

Vàng trong thời kỳ khủng hoảng: “Bảo hiểm thanh khoản” đích thực

Những giai đoạn khủng hoảng như Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, đại dịch COVID-19, hay khủng hoảng nợ châu Âu 2011, cho thấy rõ: khi dòng tiền của thị trường tư nhân bị gián đoạn, vàng vẫn duy trì khả năng thanh khoản và phục hồi nhanh chóng.

Trong khi vốn cổ phần tư nhân bị ảnh hưởng bởi độ trễ định giá và thanh khoản hạn chế, giá vàng duy trì ổn định trong phạm vi 1–2 độ lệch chuẩn so với trung bình dài hạn, cho thấy rủi ro giảm giá của vàng được kiểm soát tốt hơn.

Danh mục tối ưu: Vàng giúp giảm rủi ro, cải thiện hiệu suất

Theo mô phỏng Monte Carlo dựa trên dữ liệu 20 năm, danh mục đầu tư tối ưu nên phân bổ 5–8% vào vàng. Khi kết hợp vàng vào danh mục có khoảng 25% tài sản thay thế, hiệu suất điều chỉnh theo rủi ro cải thiện rõ rệt và độ biến động giảm đáng kể.

Thử nghiệm với các kịch bản kinh tế căng thẳng như:

• Sụp đổ thị trường chứng khoán
• Lạm phát đột biến
• Tăng lãi suất mạnh
• Mở rộng chênh lệch tín dụng

… đều cho thấy vàng giúp giảm mức thua lỗ danh mục từ 0,5–0,9 điểm phần trăm, một con số tuy khiêm tốn nhưng ổn định và đáng giá trong thời kỳ biến động.

Chiến lược tín dụng tư nhân và vai trò bổ trợ của vàng

Tín dụng tư nhân – một phân khúc tài sản thay thế đang phát triển mạnh – mang lại lợi suất hấp dẫn, nhưng đánh đổi bằng tính thanh khoản thấp và rủi ro định giá ẩn. Trong năm 2024, chỉ số ICE BofA High Yield và LSTA Leveraged Loans lần lượt tăng 8% và 9%, phản ánh phần nào hiệu suất của tín dụng tư nhân.

Khi thị trường tín dụng chịu áp lực – ví dụ như sự gia tăng của nợ xếp hạng CCC trong thị trường CLO – các tín hiệu căng thẳng bắt đầu xuất hiện. Trong những thời điểm như vậy, vàng trở thành lớp đệm thanh khoản, giúp các nhà quản lý danh mục tránh phải bán tháo tài sản dài hạn.

Vàng – Cây cầu nối giữa tài sản công và tư

Không giống như cổ phiếu niêm yết hay tài sản tư nhân, vàng không phụ thuộc vào chu kỳ định giá hay tiến trình thoái vốn. Tuy nhiên, nó kết nối cả hai thế giới nhờ tính thanh khoản cao và khả năng phòng vệ trước khủng hoảng.

Khi thị trường IPO suy yếu, hoạt động M&A chững lại, và nguồn thanh khoản truyền thống gặp khó, các giải pháp như quỹ kế tiếp (continuation funds) nổi lên, nhưng không thể thay thế hoàn toàn sự linh hoạt mà vàng mang lại.

Kết luận: Tái cân bằng danh mục bằng vàng – một chiến lược thông minh

Trong bối cảnh:

• Tài sản thay thế ngày càng phổ biến
• Tín dụng tư nhân phát triển nhưng ẩn chứa rủi ro
• Thị trường liên tục chịu áp lực từ biến động vĩ mô

… thì vàng là lựa chọn bổ trợ hoàn hảo cho nhà đầu tư dài hạn. Nó bù đắp cho điểm yếu thanh khoản của tài sản thay thế, giúp ổn định danh mục, và tăng khả năng ứng phó với cú sốc kinh tế.

---