VIP Chuyên sâu: Vàng là “Thuốc giải” hay “Quả bom hẹn giờ”? ECB và giới tài chính tranh cãi nảy lửa!

(GVNET) ECB lo ngại rủi ro tài chính từ thị trường vàng, chuyên gia nhận định đe dọa bị thổi phồng

Trong bối cảnh vàng đang khẳng định lại vai trò là tài sản tiền tệ toàn cầu, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã đưa ra những cảnh báo đáng chú ý về rủi ro tiềm ẩn từ thị trường vàng đối với sự ổn định tài chính.

Trong một báo cáo công bố hôm thứ Hai, ECB ghi nhận sức hấp dẫn của vàng trong bối cảnh biến động kinh tế và bất ổn địa chính trị gia tăng. Vàng được đánh giá là tài sản trú ẩn an toàn, không phụ thuộc vào bất kỳ bên phát hành nào và có nguồn cung hạn chế, giúp duy trì giá trị nội tại.

ECB chỉ ra rằng trong 30 năm qua, vàng đã vượt trội hơn so với cổ phiếu, trái phiếu và đồng USD trong các giai đoạn căng thẳng thị trường. Tuy nhiên, ngân hàng này cảnh báo rằng sự tăng trưởng mạnh mẽ của các hợp đồng phái sinh và dòng vốn đổ vào vàng có thể làm gia tăng rủi ro thanh khoản.

Đáng chú ý, tổng giá trị danh nghĩa của các hợp đồng phái sinh vàng trong khu vực đồng euro đã đạt 1 nghìn tỷ euro vào tháng 3/2025, tăng 58% chỉ trong vòng 4 tháng. Gần một nửa số hợp đồng này có đối tác là ngân hàng ngoài khu vực đồng euro – làm dấy lên lo ngại về khả năng chịu tác động từ các cú sốc bên ngoài.

ECB nhấn mạnh: “Giá vàng tăng cao trong điều kiện thị trường căng thẳng có thể làm phát sinh các cuộc gọi ký quỹ, gây áp lực thanh khoản và lan tỏa cú sốc đến hệ thống tài chính rộng hơn.”

Chuyên gia phản biện: Rủi ro bị thổi phồng, thị trường vàng vẫn vận hành ổn định

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia thị trường cho rằng ECB đã phóng đại mức độ rủi ro. Ông Axel Merk, Giám đốc đầu tư tại Merk Investments, nhận định rằng thị trường vàng tuy biến động, nhưng vẫn vận hành tốt và duy trì tính thanh khoản.

Tỷ lệ đòn bẩy thấp hơn so với các thị trường phái sinh lãi suất. Rủi ro cũng được hiểu rõ bởi cả nhà đầu tư lẫn cơ quan quản lý. Giai đoạn vừa qua cho thấy thị trường phản ứng hợp lý và không hề rơi vào khủng hoảng.

Trong khi đó, Ole Hansen, Trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa tại Saxo Bank, cho rằng việc thị trường vàng chịu ảnh hưởng bởi thay đổi cung – cầu đột ngột là điều thường thấy, nhưng không làm mất đi vai trò lưu trữ giá trị của kim loại quý này.

Joseph Cavatoni, Chiến lược gia thị trường cấp cao tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), nhấn mạnh rằng quy mô thị trường vàng – với khối lượng giao dịch trung bình 165 tỷ USD/ngày – đủ lớn để chống chịu biến động và giữ vai trò là tài sản chiến lược trong thời kỳ bất ổn.

Vàng đã thể hiện tính linh hoạt rõ rệt qua nhiều cuộc khủng hoảng như bong bóng dotcom hay đại dịch COVID-19. Ngay cả khi có lo ngại về thuế quan gần đây, thị trường vẫn ổn định.

Vàng đang trở lại vai trò tiền tệ

Theo ông Ronald-Peter Stöferle từ quỹ Incrementum AG, báo cáo của ECB là một minh chứng cho sự “tái tiền tệ hóa” của vàng.

Khi niềm tin vào tiền pháp định suy giảm, vàng âm thầm quay trở lại làm chốt neo ổn định.

Hiện tại, Hội đồng Vàng Thế giới và Hiệp hội Thị trường Vàng London (LBMA) đang nỗ lực thúc đẩy công nhận vàng là tài sản thanh khoản cấp cao (HQLA), dựa trên hiệu suất và tính thanh khoản vượt trội của nó trong các giai đoạn khủng hoảng kinh tế.

Tổng kết

Dù ECB nhấn mạnh những nguy cơ tiềm tàng từ vàng đối với hệ thống tài chính, giới chuyên gia cho rằng đây là cảnh báo có phần cường điệu. Vàng vẫn tiếp tục giữ vững vị thế là tài sản chiến lược, bảo toàn giá trị trong thời kỳ biến động – một vai trò ngày càng được khẳng định trong môi trường kinh tế toàn cầu nhiều bất định.

---