VIP Chiến lược: Không còn chỉ là nơi trú ẩn, vàng giờ là “át chủ bài” của ngân hàng trung ương

(GVNET) Bí mật từ khảo sát toàn cầu: Vì sao ngân hàng trung ương không ngừng mua vàng?

Trong bối cảnh bất ổn địa chính trị gia tăng và nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều thách thức dai dẳng, vàng đang khẳng định vị thế vượt trội hơn vai trò truyền thống của một “hầm trú ẩn an toàn”. Báo cáo khảo sát Dự trữ vàng ngân hàng trung ương 2025 do Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) thực hiện vừa công bố, cho thấy kỳ vọng mạnh mẽ rằng các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục gia tăng nắm giữ vàng trong năm tới.

95% ngân hàng trung ương tin rằng sẽ mua thêm vàng

Báo cáo khảo sát với sự tham gia của 73 ngân hàng trung ương – tương đương một nửa hệ thống ngân hàng trung ương toàn cầu – ghi nhận mức độ tham gia cao nhất kể từ khi khảo sát bắt đầu 8 năm trước. Trong số đó:

• 95% kỳ vọng các ngân hàng trung ương toàn cầu sẽ tiếp tục tăng mua vàng trong 12 tháng tới.
• 43% cho biết họ sẽ chủ động tăng dự trữ vàng, tăng mạnh so với mức 29% của năm trước.
• Không một ngân hàng trung ương nào có kế hoạch giảm tỷ trọng vàng trong dự trữ.

Điều này củng cố xu hướng mua ròng liên tục suốt 15 năm qua, với khối lượng mua vượt ngưỡng 1.000 tấn mỗi năm trong 3 năm gần đây – cao gấp đôi so với trung bình 400–500 tấn của thập kỷ trước.

Vàng trở thành tài sản chiến lược, không chỉ là nơi trú ẩn

Theo ông Shaokai Fan từ Hội đồng Vàng Thế giới, kết quả khảo sát cho thấy các ngân hàng trung ương ngày càng nhìn nhận vàng như một tài sản chiến lược hỗ trợ ổn định hệ thống tài chính, chứ không chỉ là công cụ phòng ngừa rủi ro.

Nguyên nhân chủ yếu khiến các ngân hàng ưa chuộng vàng:

• 85%: Hiệu quả lịch sử của vàng trong thời kỳ suy thoái kinh tế.
• 81%: Vai trò đa dạng hóa danh mục đầu tư.
• 80%: Chức năng lưu giữ giá trị lâu dài, chống lạm phát.

Ngoài ra, 73% ngân hàng trung ương kỳ vọng tỷ trọng dự trữ bằng đồng USD sẽ giảm dần trong 5 năm tới, trong khi vàng, euro và nhân dân tệ được kỳ vọng sẽ gia tăng.

Khối EMDE dẫn đầu làn sóng mua vàng mới

Tâm lý “mạnh tay” mua vàng rõ rệt hơn ở nhóm các quốc gia mới nổi và đang phát triển (EMDEs). Gần một nửa ngân hàng EMDE được khảo sát dự định tăng vàng dự trữ, với lý do chính là:

• Đa dạng hóa danh mục
• Phòng ngừa bất ổn địa chính trị
• Lo ngại xung đột thương mại và các chính sách bảo hộ mới

Ngược lại, các nền kinh tế phát triển tuy giữ thái độ thận trọng hơn, nhưng đặt ESG (môi trường – xã hội – quản trị) lên hàng ưu tiên hàng đầu, bên cạnh lạm phát và lãi suất – điều phản ánh sự tin tưởng vào chuỗi cung ứng vàng có trách nhiệm.

Quản lý vàng ngày càng chủ động và chuyên biệt

Một xu hướng mới đáng chú ý là gia tăng quản lý chủ động vàng dự trữ. Cụ thể:

• 44% ngân hàng trung ương quản lý tích cực vàng, tăng từ 37% năm 2024.
• 75% tách bạch vàng khỏi các tài sản khác, với lý do là tính chiến lược và sự khác biệt về kế toán.

Hình thức đầu tư vàng phổ biến bao gồm cho vay vàng, hoán đổi vàng nhằm mục tiêu tăng lợi suất, trong khi quản lý rủi ro dần vượt qua giao dịch ngắn hạn về mức độ quan trọng.

Chuyển dịch địa lý nơi cất giữ vàng

Dù Ngân hàng Anh vẫn là địa điểm lưu trữ được ưa chuộng nhất (64%), tỷ lệ các ngân hàng sử dụng lưu trữ trong nước đã tăng mạnh từ 41% lên 59% trong năm nay. Tuy nhiên, chỉ 7% có kế hoạch tiếp tục tăng lưu trữ nội địa, cho thấy xu hướng này đang chạm ngưỡng ổn định.

Kết luận: Vàng tiếp tục khẳng định vai trò trong thế giới đa cực

Sự chuyển dịch từ USD sang vàng, nhu cầu phòng hộ trước rủi ro ngày càng tăng và chiến lược xây dựng danh mục dự trữ ổn định là những động lực chính khiến vàng ngày càng được các ngân hàng trung ương ưa chuộng.

Như một đại diện ngân hàng trung ương chia sẻ:

Sự bất định và biến động của thị trường đang khiến nhà đầu tư và ngân hàng trung ương phải chọn vàng làm tài sản bảo hộ.

Trong một thế giới tài chính đang ngày càng đa cực, vàng – với tính thanh khoản, sự trung lập và không phụ thuộc bên thứ ba – đang trở thành trụ cột không thể thiếu trong quản lý dự trữ quốc gia.

---