Trung Quốc mua gần 1 tỷ USD vàng Nga chỉ trong tháng 11: Thương vụ song phương lớn nhất lịch sử?

(GVNET) Trung Quốc đang đẩy mạnh tích trữ vàng với tốc độ chưa từng có khi mua tới gần 1 tỷ USD vàng từ Nga chỉ trong tháng 11/2025, làm dấy lên lo ngại về sự tái cấu trúc trật tự tiền tệ toàn cầu và vai trò suy yếu của đồng USD.

Kỷ lục chưa từng có trong thương mại vàng Trung – Nga

Theo báo cáo mới nhất của Moscow Times dẫn dữ liệu hải quan Trung Quốc, trong tháng 11/2025, Bắc Kinh đã mua 961 triệu USD vàng từ Nga, đánh dấu thương vụ vàng song phương lớn nhất trong lịch sử giữa hai quốc gia.

Đây đã là tháng thứ hai liên tiếp giá trị vàng Nga xuất khẩu sang Trung Quốc vượt 900 triệu USD, sau mức khoảng 930 triệu USD trong tháng 10. Đáng chú ý, chỉ riêng hai tháng cuối năm đã chiếm gần như toàn bộ lượng vàng Nga mà Trung Quốc nhập khẩu trong năm 2025.

Tính từ tháng 1 đến tháng 11/2025, Trung Quốc đã nhập khẩu 1,9 tỷ USD vàng từ Nga, cao gấp gần 9 lần so với cùng kỳ năm ngoái, khi con số này chỉ dừng ở 223 triệu USD.

Chiến lược “phi USD hóa” của Bắc Kinh tăng tốc

Làn sóng mua vàng ồ ạt diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang đẩy mạnh chiến lược gia tăng dự trữ vàng quốc gia, nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng USD trong hệ thống tài chính quốc tế.

Không chỉ dừng lại ở các con số chính thức, nhiều tổ chức tài chính cho rằng quy mô mua vàng thực tế của Trung Quốc còn lớn hơn rất nhiều. Ngân hàng Pháp Société Générale ước tính rằng lượng vàng Bắc Kinh mua trong tháng 10 có thể lên tới 250 tấn, cao gấp 10 lần con số mà Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) công bố.

Dựa trên dữ liệu xuất khẩu vàng từ Anh – một trong những chỉ báo đáng tin cậy nhất về dòng chảy vàng vật chất – Trung Quốc được cho là đã bổ sung hơn 1.080 tấn vàng vào dự trữ kể từ giữa năm 2022.

“Thông điệp rất rõ ràng: Mua vàng là lựa chọn đúng đắn”

Ông Adrian Ash, Giám đốc nghiên cứu của BullionVault (London), cho biết điều bất ngờ là Trung Quốc vẫn tiếp tục công bố mua vàng ngay cả khi giá đã ở mức kỷ lục.

Dù chỉ báo cáo tăng một tấn, thông điệp gửi tới công chúng là rất rõ ràng: mua vàng là một ý tưởng tốt.

Theo chuyên gia này, xu hướng tích trữ vàng của các quốc gia phản ánh một bối cảnh địa chính trị đầy bất ổn, sợ hãi và thiếu niềm tin, khi vàng ngày càng được xem là tài sản tối thượng trong khủng hoảng.

Nga buộc phải bán vàng dự trữ để chống đỡ nền kinh tế

Ở chiều ngược lại, Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) lần đầu tiên trong lịch sử đã bán vàng từ dự trữ quốc gia ra thị trường nội địa – một động thái chưa từng có trước năm 2025.

Nguyên nhân xuất phát từ việc Quỹ Phúc lợi Quốc gia Nga suy giảm mạnh:

• Tài sản thanh khoản giảm từ 113,5 tỷ USD (2022) xuống còn 51,6 tỷ USD (2025)
• Lượng vàng nắm giữ giảm 57%, từ 405,7 tấn xuống chỉ còn 173,1 tấn

CBR được ước tính có thể bán tới 230 tấn vàng trị giá 30 tỷ USD trong năm 2025, và thêm 115 tấn (15 tỷ USD) trong năm 2026 để bù đắp ngân sách và ổn định đồng ruble.

Các chuyên gia cảnh báo chiến lược này tiềm ẩn rủi ro dài hạn, khi Nga ngày càng phụ thuộc vào việc bán tài sản chiến lược để duy trì ổn định tài chính, trong bối cảnh không gian tài chính bị thu hẹp bởi các lệnh trừng phạt.

Vàng hưởng lợi từ làn sóng bất ổn toàn cầu

Trong một báo cáo riêng, CBR cho biết các ngân hàng trung ương tại các nền kinh tế mới nổi đang tăng tốc mua vàng, một phần do lo ngại kế hoạch của G7 tịch thu tài sản Nga bị đóng băng.

Theo Reuters, CBR nhận định nhu cầu vàng đang được hỗ trợ mạnh bởi:

• Bất ổn tăng trưởng toàn cầu
• Nhu cầu ổn định từ ngân hàng trung ương
• Rủi ro địa chính trị và tài chính gia tăng

Hiện khoảng 300 tỷ USD tài sản Nga bị đóng băng, trong đó 243 tỷ USD nằm tại châu Âu, trong khi tổng dự trữ vàng và ngoại hối của Nga đạt 734,1 tỷ USD tính đến ngày 14/11.

---