(GVNET) – Tổng thống đắc cử Donald Trump vừa đưa ra một lời đe dọa mạnh mẽ: áp thuế 100% đối với khối BRICS, một liên minh các quốc gia đang nỗ lực thách thức sự thống trị của đồng USD trên thị trường tài chính toàn cầu. Động thái này đánh dấu một bước leo thang đáng kể trong cuộc chiến thương mại và tiền tệ quốc tế.
Áp lực từ khối BRICS và tham vọng phi đô la hóa
Khối BRICS hiện bao gồm 9 quốc gia: Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Ai Cập, Ethiopia, Iran, UAE, với các quốc gia khác như Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan, Malaysia đang chờ gia nhập. Nhóm này đang gia tăng tỷ trọng GDP toàn cầu và tìm cách giảm sự phụ thuộc vào đồng USD thông qua việc thúc đẩy giao dịch bằng các đồng tiền phi USD – một chiến lược được gọi là phi đô la hóa.
Theo số liệu từ IMF, USD hiện chiếm 58% dự trữ ngoại hối toàn cầu và là đơn vị tiền tệ chính trong các giao dịch chiến lược như dầu mỏ. Tuy nhiên, hội nghị thượng đỉnh BRICS gần đây đã đưa ra những tín hiệu rõ ràng về việc tìm kiếm các hệ thống thanh toán và đồng tiền thay thế USD.
Tại hội nghị này, Tổng thống Nga Vladimir Putin công khai chỉ trích Mỹ về việc “vũ khí hóa” đồng USD. Ông nhấn mạnh: “Nếu họ không cho phép chúng tôi hoạt động, chúng tôi buộc phải tìm kiếm các giải pháp thay thế”. Nga hiện đang thúc đẩy việc phát triển một hệ thống thanh toán mới để thay thế mạng lưới SWIFT, nhằm vượt qua các lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Đòn thuế quan cứng rắn của Trump
Trong một bài đăng trên Truth Social, Trump đã gửi lời cảnh báo thẳng thắn đến các quốc gia BRICS: “Chúng tôi yêu cầu các quốc gia này cam kết không tạo ra đồng tiền BRICS mới hay thay thế đồng USD hùng mạnh”. Ông nhấn mạnh rằng bất kỳ sự thách thức nào sẽ phải đối mặt với mức thuế 100% và nguy cơ bị loại khỏi thị trường Mỹ.
Ngoài khối BRICS, Trump cũng không ngần ngại áp thuế lên các quốc gia khác:
- Đe dọa 25% thuế nhập khẩu với Mexico và Canada nhằm yêu cầu kiểm soát dòng người nhập cư và ma túy.
- Đề xuất 10% thuế nhập khẩu với Trung Quốc, gia tăng căng thẳng thương mại với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Đồng USD: Áp lực nhưng vẫn an toàn trong ngắn hạn
Dù bị thách thức, giới phân tích cho rằng vị thế của đồng USD vẫn vững chắc trong ngắn và trung hạn. Theo Hội đồng Đại Tây Dương, đồng USD tiếp tục là đơn vị tiền tệ toàn cầu nhờ vào sự ổn định của nền kinh tế Mỹ và vai trò chiến lược trong giao dịch quốc tế.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng việc Mỹ lạm dụng quyền lực đồng USD, thông qua các biện pháp trừng phạt và thuế quan, có thể đẩy nhanh xu hướng phi đô la hóa, khiến các quốc gia khác tích cực tìm kiếm các giải pháp thay thế.
Lời đe dọa áp thuế 100% lên khối BRICS của Donald Trump là một động thái cứng rắn, thể hiện lập trường bảo vệ vị thế đồng USD trong bối cảnh cạnh tranh quyền lực kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, căng thẳng này có thể làm gia tăng động lực cho các quốc gia BRICS và đối tác khác tìm kiếm các lựa chọn thay thế, đẩy nhanh xu hướng phi đô la hóa. Cuộc chiến tiền tệ và thương mại này không chỉ định hình lại các mối quan hệ quốc tế mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường tài chính toàn cầu.
Tổng hợp