Chuyên đề đặc biệt: Nhìn lại năm 2025 ‘chói sáng’ của Vàng: SJC lên 160 triệu – Vàng nhẫn được săn đón cực lớn

Xem phần 1 tại

Chuyên đề đặc biệt: Tổng kết thị trường Vàng năm 2025

Xem phần 2 tại

Chuyên đề đặc biệt: Lý giải đà tăng khủng 70% của vàng năm 2025

Thị trường vàng trong nước

Xung lực tăng của vàng thế giới cùng sự suy yếu của đồng VND đã khiến cho nhà đầu tư lao vào vàng như con thiêu thân. Vàng tăng gần gấp đôi, vượt xa cả hiệu suất đầu tư các mặt hàng khác nhưng chứng khoán, gấp rất nhiều lần tiền gửi ngân hàng. Đáng chú ý, biên độ tăng của vàng trong nước cũng cao hơn nhiều vàng thế giới.

Thị trường vàng miếng

Vàng miếng SJC của Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn hay vàng miếng của các thương hiệu như Phú Quý, Bảo Tín Minh Châu, DOJI… luôn là mặt hàng được nhà đầu tư săn đón. Với biên độ tăng mạnh, nhà đầu tư chỉ cần nắm giữ là thắng lớn. Trong cả năm nay, vàng chỉ có 2 nhịp biến động giảm mạnh là vào tháng 4 và vào ngày 22/10 khi có lúc giá rơi cả 4 – 5 triệu. Tuy nhiên, đây là nhịp chỉnh lành mạnh sau một xung lực tăng nóng và chỉ cần nhà đầu tư bình tĩnh, không vội cắt lỗ, họ đã có được một tỷ suất sinh lời rất lớn.

Biểu đồ 12: Diễn biến giá vàng năm 2025 (tính tới cuối ngày 25/12/2025)

Diễn biến giá vàng năm 2025 cho thấy xu hướng tăng liên tục. Trong quý I, thị trường tương đối ổn định, giá duy trì quanh mức 82 – 85 triệu đồng/lượng. Bước sang quý II, vàng vượt mốc 100 triệu đồng/lượng, đánh dấu bước ngoặt của năm. Sang quý III, giá tiếp tục tăng mạnh, tiến sát 135 triệu đồng/lượng, đưa thị trường vào giai đoạn sôi động nhất. Đến cuối quý IV, vàng chính thức lập đỉnh quanh 159,8 triệu đồng/lượng – mức cao nhất trong lịch sử. Như vậy, vàng đã tăng khoảng gần 90% trong năm nay.

Tuy nhiên, vàng miếng đã khan hiếm từ đầu năm ngoái và việc giao dịch lại chủ yếu diễn ra ở thị trường tự do với độ chênh lệch khá lớn so với giá bảng niêm yết.

Chính vì thế, từ cuối năm 2024, thị trường đã có một sự chuyển dịch rõ ràng của thị trường từ vàng miếng sang vàng nhẫn khi biên độ tăng của vàng nhẫn thậm chí còn khủng hơn và sự dễ tiếp cận hơn làm cho vàng nhẫn trở thành mặt hàng được săn đón.

Thị trường vàng nhẫn

Các thương hiệu vàng nhẫn được ưa chuộng nhất phải kể đến sản phẩm nhẫn tròn trơn của Bảo Tín Minh Châu, Nhẫn DOJI Hưng Thịnh Vượng, nhẫn Phú Quý và Nhẫn vàng của công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn.

Biểu đồ 13: Diễn biến giá vàng nhẫn Bảo tín Minh Châu

Các sản phẩm vàng nhẫn dường như dễ tiếp cận hơn khi linh hoạt hơn ở trọng lượng nhỏ từ 1 – 3 – 5 chỉ, giá có thấp hơn một chút nên được đông đảo nhà đầu tư lựa chọn.

Đáng chú ý, vào thời điểm tháng 10 năm nay khi giá vàng tăng nóng, giá vàng nhẫn bán ra nhiều phiên cao hơn giá vàng miếng niêm yết. Giao dịch những phiên giai đoạn đầu – giữa tháng 10 cực kì sôi động, người chờ xếp hàng mua vàng rất đông dù khối lượng mua chỉ được 1 – 2 chỉ, thậm chí không có hàng. Giá vàng nhẫn hiện đã về ngang bằng giá vàng miếng và thể hiện hiệu suất khoảng gần 83% trong năm 2025.

Tương quan giá vàng với tỷ giá USD/VND và hiệu suất thị trường chứng khoán

Vàng – Tỷ giá USD/VND

Mối tương quan giữa giá vàng và tỷ giá USD/VND được hình thành từ nhiều cơ chế kinh tế quan trọng. Trước hết, vàng được định giá toàn cầu bằng USD, nên khi VND mất giá và tỷ giá USD/VND tăng, chi phí quy đổi ngoại tệ để nhập khẩu vàng cũng tăng theo, khiến giá vàng miếng trong nước bị đẩy lên.

Đồng thời, trong bối cảnh đồng nội tệ suy yếu hoặc thị trường tiền tệ bất ổn, tâm lý trú ẩn của người dân, nhà đầu tư thường gia tăng. Vàng lúc này trở thành kênh “bảo toàn giá trị”, làm cầu thị trường tăng mạnh và kéo giá lên. Bên cạnh đó, tác động lan tỏa của tỷ giá lên thị trường vàng nội địa được thể hiện rõ khi các doanh nghiệp kinh doanh vàng thường điều chỉnh giá ngay khi tỷ giá USD/VND có biến động, đặc biệt trong các giai đoạn tỷ giá tăng mạnh.

Cuối cùng, cơ chế điều hành của Nhà nước cũng góp phần định hình mối tương quan này. Ngân hàng Nhà nước thường ưu tiên ổn định tỷ giá hơn can thiệp vào thị trường vàng, nên khi giá vàng thế giới biến động lớn, nguồn cung vàng miếng trong nước không được điều chỉnh ngay nếu điều đó có thể gây áp lực lên ngoại hối. Tất cả những yếu tố này kết hợp lại khiến giá vàng trong nước thường phản ứng rất nhạy với biến động của USD/VND.

Năm nay, tỷ giá tăng khoảng 3,5% – vẫn trong mục tiêu kiểm soát tỷ giá của Ngân hàng nhà nước và là cơ sở cho giá vàng tăng.

Biểu đồ 14: Tỷ giá Ngân hàng Vietcombank từ đầu năm 2025 tới nay

Vàng – chứng khoán

Giá vàng và thị trường chứng khoán Việt Nam thường thể hiện mối tương quan ngược chiều, phản ánh sự dịch chuyển dòng tiền giữa tài sản an toàn và tài sản rủi ro. Khi kinh tế bất ổn, lạm phát tăng hoặc tâm lý thị trường suy yếu, nhà đầu tư có xu hướng bán cổ phiếu để tìm nơi trú ẩn ở vàng, khiến giá vàng tăng trong khi chứng khoán chịu áp lực. Ngược lại, khi kỳ vọng tăng trưởng cải thiện và khẩu vị rủi ro gia tăng, dòng tiền quay trở lại thị trường cổ phiếu, làm giảm nhu cầu đối với vàng. Tuy nhiên, với sự mất giá của đồng nội tệ, việc tiền chảy sang các tài sản như vàng, cổ phiếu là khá dễ hiểu.

Trong năm nay, chỉ số Vnindex đã tăng khoảng 36% – chưa bằng nửa hiệu suất tăng của vàng là tăng hơn 80%.

Biểu đồ 15: Diễn biến Vnindex từ đầu năm 2025

Đặc điểm thị trường vàng Việt Nam năm 2025

Theo chia sẻ các doanh nghiệp kinh doanh vàng, lượng khách mua vàng năm nay tăng gấp đôi, thậm chí gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm ngoái. Dù giá ở mức cao, sức mua vẫn lớn, đặc biệt trong các đợt điều chỉnh ngắn hạn. Nhiều người tranh thủ mua tích trữ, coi vàng là kênh giữ tài sản an toàn trong bối cảnh thị trường khác còn nhiều biến động.

Nhà đầu tư thậm chí gần như làm ngơ với mức chênh lệch của vàng nội cũng như vàng ngoại. Mức giá vàng trong nước thường xuyên cao hơn giá vàng quốc tế từ 8 – 10 triệu, có những thời điểm, chênh lệch giữa hai thị trường lên tới 15 triệu mỗi lượng.

So với những năm trước, khi bất động sản và chứng khoán còn là lựa chọn quen thuộc, năm 2025 đánh dấu sự chuyển hướng mạnh của dòng tiền cá nhân sang vàng. Nhiều người coi vàng như một “tấm lá chắn” an toàn: dễ mua bán, linh hoạt và ít biến động hơn các kênh đầu tư khác. Các tiệm vàng tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng cho biết lượng khách tăng đột biến, nhất là vào thời điểm giá liên tục lập đỉnh mới.

Tâm lý “cất vàng cho chắc” đang trở thành xu hướng nổi bật trong cộng đồng, không chỉ ở nhóm trung niên mà còn lan rộng sang thế hệ trẻ. Thay vì gửi tiết kiệm như trước, ngày càng nhiều người chọn tích lũy vàng miếng hoặc vàng nhẫn theo tháng. Điều này cho thấy sự thay đổi rõ ràng trong tư duy tài chính: từ tìm kiếm lợi nhuận nhanh sang ưu tiên giữ vững giá trị tài sản trong dài hạn.

Dù vàng nội địa đã tăng lên mức cao kỷ lục, mặt bằng giá nhiều khả năng vẫn duy trì ở vùng cao trong thời gian tới, do nguồn cung hạn chế trong khi nhu cầu tích trữ chưa hạ nhiệt. Nếu thị trường quốc tế điều chỉnh giảm hoặc cơ chế quản lý vàng trong nước được sửa đổi, khoảng cách giá giữa vàng thế giới và vàng trong nước có thể thu hẹp trong năm 2026.

Với mức tăng gần gấp đôi chỉ trong vòng một năm, vàng tiếp tục khẳng định vai trò là kênh trú ẩn được người Việt ưu tiên hàng đầu. Trong bối cảnh kinh tế bất ổn, việc nắm giữ vàng không chỉ giúp bảo vệ tài sản mà còn mang lại cảm giác an tâm, như một điểm tựa tài chính vững chắc giữa thời gian đầy biến động.

Nghị định 232 mở ra cơ hội mới

Năm 2025 là năm có nhiều biến động của giá vàng, trong đó chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế ở mức tương đối cao, có thời điểm chênh lệch lên tới 13 – 14 triệu đồng mỗi lượng. Chính vì thế, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra Nghị định 232 chấm dứt cơ chế độc quyền Nhà nước về vàng miếng, thay bằng cơ chế cấp phép cho doanh nghiệp, ngân hàng thương mại đáp ứng đủ điều kiện để tham gia sản xuất vàng miếng.

Ngoài ra, Nghị định mở rộng quyền nhập khẩu có kiểm soát để đa dạng hóa nguồn cung, nhằm giảm chênh lệch giá trong nước – thế giới và hạn chế tình trạng buôn lậu vàng. Đặc biệt, từ thời điểm có hiệu lực, các giao dịch mua bán vàng từ 20 triệu đồng trở lên phải thực hiện thanh toán qua ngân hàng. Những thay đổi từ Nghị định 232 sẽ giúp thị trường lành mạnh hơn trong dài hạn. Khi nguồn cung được đa dạng hóa, việc sản xuất và nhập khẩu vàng miếng có sự tham gia của nhiều chủ thể, chênh lệch giá trong nước – thế giới sẽ dần thu hẹp. Đồng thời, dòng tiền minh bạch cũng tạo điều kiện để Nhà nước theo dõi, chống buôn lậu, giúp NHNN kiểm soát ngoại tệ vào – ra từ xuất khẩu vàng.

Đối với quy định các giao dịch mua bán vàng từ 20 triệu đồng trở lên phải thực hiện thanh toán qua ngân hàng. Điều này giúp minh bạch hóa dòng tiền, góp phần phòng chống rửa tiền và hạn chế đầu cơ. Đây cũng là bước đi phù hợp với định hướng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam. Đồng thời, khi toàn bộ giao dịch được thống kê, cơ quan quản lý sẽ có dữ liệu chính xác hơn để hoạch định chính sách trong tương lai.

Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn đang chờ đợi một Sàn giao dịch vàng quốc gia. Sàn giao dịch vàng quốc gia sẽ giúp chuẩn hóa giá vàng theo quốc tế, giảm phụ thuộc vào hoạt động mua bán nhỏ lẻ và hạn chế nhu cầu nắm giữ vàng vật chất, qua đó giảm buôn lậu và tạo minh bạch cho toàn thị trường. Việc lưu ký vàng, kiểm định chất lượng và giám sát giao dịch tập trung cũng sẽ giúp cơ quan quản lý thực hiện chức năng điều tiết hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, việc phát triển ngành trang sức mỹ nghệ cần được xem là một trụ cột quan trọng. Đây là ngành có giá trị gia tăng lớn, đóng góp thuế cao và tạo sinh kế cho hàng vạn lao động. Khi nguồn nguyên liệu được bổ sung chính ngạch và các quy định được hoàn thiện, ngành này có thể trở thành một trong những lĩnh vực có lợi thế xuất khẩu của Việt Nam, đồng thời giúp “chuyển hóa” nguồn lực vàng trong dân thành giá trị kinh tế.

---