Chỉ vài tuần trước, các nhà đầu tư toàn cầu đã cổ vũ cho sự tạm dừng trong cuộc chiến thương mại kéo dài giữa Trung Quốc và Mỹ khi các thị trường sôi động trở lại trên khắp thế giới. Tuy nhiên sự hân hoan chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, khi nền kinh tế thế giới đang vật lộn với những rủi ro mới và các cuộc đàm phán khó khăn cho một thỏa thuận giai đoạn 2.
Trong bối cảnh bùng phát của dịch corona, ngày 4/2, một báo cáo từ Ủy ban đánh giá kinh tế và an ninh Mỹ – Trung đã cho biết rằng, dịch virus corona đang diễn ra có thể ảnh hưởng đến “khả năng và sự sẵn sàng” của Trung Quốc để đáp ứng các cam kết trong thỏa thuận thương mại giai đoạn một. Theo thỏa thuận, Trung Quốc cam kết tăng nhập khẩu từ Mỹ thêm 200 tỷ USD trong hai năm tới dựa trên con số của năm 2017. Giờ đây, do Trung Quốc đang phải cố gắng chống lại sự bùng phát của virus corona, dự kiến sẽ giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế, ít nhất là không thể phủ nhận rằng Trung Quốc không thể tăng nhập khẩu từ Mỹ trong ngắn hạn.
Con số thỏa thuận cho sự gia tăng nhập khẩu của Trung Quốc trong việc mua hàng từ Mỹ là trong khoảng thời gian hai năm. Trung Quốc có thể đáp ứng mục tiêu đó, một khi dịch bệnh được kiểm soát. Ngay cả khi Trung Quốc không thể đạt được mục tiêu đó, vẫn có một con đường nhạy cảm hơn mà không gây nguy hiểm cho thỏa thuận và quá trình đàm phán của hai bên. Thỏa thuận giai đoạn một nêu rõ rằng, hai bên sẽ tham vấn ý kiến của nhau, “trong trường hợp thảm họa tự nhiên hoặc sự kiện không lường trước được ngoài sự kiểm soát của các bên làm trì hoãn một bên tuân thủ kịp thời các nghĩa vụ theo thỏa thuận này”. Việc xảy ra dịch bệnh corona đang phù hợp với kịch bản này.
Điều quan trọng nữa đã chỉ ra rằng, trong giai đoạn một, Mỹ cam kết đẩy lùi thuế quan đối với các sản phẩm của Trung Quốc theo từng giai đoạn và không áp đặt thuế quan mới. Với các diễn biến gần đây từ Washington, câu hỏi thuế quan lại một lần nữa được đặt ra. Ngày 3/2, Bộ Thương mại Mỹ đã hoàn thiện một quy tắc mới cho phép Mỹ áp thuế đối với các sản phẩm từ các quốc gia mà họ cho là đã định giá thấp đồng tiền so với đồng đôla Mỹ, bao gồm cả Trung Quốc.
Bất kỳ mức thuế mới nào đối với các sản phẩm của Trung Quốc dựa trên lý do như vậy chắc chắn sẽ dấy lên làn sóng phản ứng từ Trung Quốc vì vi phạm các cam kết giai đoạn một của Mỹ và đảo ngược quyết định trước đó của Mỹ về việc loại bỏ Trung Quốc khỏi danh sách thao túng tiền tệ. Một động thái như vậy chắc chắn sẽ đặt thỏa thuận giai đoạn một và việc đàm phán giai đoạn hai vào rủi ro nghiêm trọng.
Theo Công Thương